Category: Էկոլոգիա

1. Նկարագրել Հայաստանի Հանրապետության բուսական և կենդանական աշխարհը։
   1. Հայաստանի կենդանական աշխարհը շատ բազմազան է: Հաշվվում է մոտ 12000 կենդանատեսակ, որոնցից 75-ը` կաթնասուններ, 302-ը` թռչուններ, 43-ը` սողուններ, և ավելի քան 11000-ը` միջատներ ու անողնաշարավորներ: Շատ կենդանատեսակներ հատուկ են միայն Հայկական լեռնաշխարհին: Օրինակ՝ մուֆլոնը, բեզոարյան այծը, կովկասյան փասիանը, հայկական եղջերավոր օձը: Հայկական էնդեմիկ տասակ է Դարիևսկու իժը: Միաժամանակ բազմաթիվ են հարևան երկրներից ներթափանցած կենդանատեսակները: Տարածված կենդանիներից են գայլը, արջը, նապաստակը, վարազը, չախկալը, աղվեսը և այլն: Թռչուններից են` արծիվը, բազեն, բուն, լորը, կաքավը: Կան նաև չղջիկներ, մկներ և
3. Գրել <<Կարմիր գրքում >> հայտնված բուսատեսակները և կենդանատեսակները։

Թե ինչ տուգանք է հասնում կարմիր գրքում գրանցված կենդանիներին սպանելու համար

• ընձառյուծ (կովկասյան ընձառյուծ կամ հովազ) — 100 000 000 դրամ
• բեզոարյան այծ – 3 000 000 դրամ
• հայկական մուֆլոն (վայրի ոչխար) — 3 000 000 դրամ
• կովկասյան ազնվացեղ եղջերու կամ մարալ — 3 000 000 դրամ
• զոլավոր բորենի – 1 000 000 դրամ
• մանուլ – 500 000 դրամ
• անտառակատու – 200 000 դրամ
• ջրասամույր — 500 000 դրամ
• գորշ արջ – 1 000 000 դրամ
• խայտաքիս – 100 000 դրամ
• հնդկական վայրենակերպ կամ մացառախոզ – 50 000 դրամ
• պայտաքիթ չղջիկ – 25 000 դրամ
• լայնականջ ոզնի — 25 000 դրամ և այլն:

2. թռչուններ՝

• կրկնակտցար (дупель) — 100 000 դրամ
• կտցար-կաչաղակ – 20 000 դրամ
• մեծ իլիկակտցար — 100 000 դրամ
• մեծ արորիկ — 100 000 դրամ
• ոտնացուպիկ – 25 000 դրամ
• հայկական որոր – 50 000 դրամ
• դռլոն – 50 000 դրամ
• հավալուսն — 200 000 դրամ
• տարգալակտուց – 200 000 դրամ
• մարմարյա մրտիմն – 100 000 դրամ
• կարմրախածի սագ – 100 000 դրամ
• սպիտակագլուխ բադ կամ սավկա – 100 000 դրամ
• գիշանգղ — 400 000 դրամ
• սև անգղ — 400 000 դրամ
• մկնաճուռակ – 250 000 դրամ
• սպիտակապոչ արծիվ – 250 000 դրամ
• սապսան – 500 000 դրամ
• բալոբան – 250 000 դրամ
• մոխրագույն կռունկ – 300 000 դրամ
• սև արագիլ – 100 000դրամ
• կարապներ – 200 000 դրամ
• մոխրագույն սագ – 100 000դրամ
• քաջահավ – 75 000 դրամ
• մեծ ձկնկուլ – 75 000 դրամ
• փոքր ձկնկուլ – 100 000 դրամ
• վայրի հնդկահավ (ուլար) – 250 000 դրամ
• կովկասյան մարեհավ – 300 000 դրամ
• գեղանի կռունկ – 100 000 դրամ
• մարգահավ – 100 000 դրամ
• արոսներ (մեծ, փոքր) – 250 000 դրամ

1. Բնութագրեք Կանադայի աշխարհագրական դիրքը:

Տարածքի մեծությամբ Կանադան աշխարհի երկրորդ պետությունն է։ Նրա ծայր հյուսիսային կետը Հյուսիսային բևեռից հեռու է ընդամենը 1000կմ, իսկ ծայր հարավային կետը գտնվում է մոտավորապես Հռոմի և Երևանի լայնությունների վրա։ Ափագծերի կտրտվածությամբ ու ընդհանուր երկարությամբ Կանադան մրցակցությունից դուրս է․ ափագծերի երկարությունը 2,5 անգամ ավելի է, քան Երկիր մոլորակի հասարակածի երկարությունը։

2. Որո՞նք են Կանադայի զարգացման նախադրյալները: 

Օգտակար հանածոները, ջրագրական խիտ ցանցը, տարբեր ռեսուրսները(հանքային, անտառային, ջրային, հողային)։

3. Որո՞նք են Կանադայի տնտեսության առաջատար ճյուղերը։

Արդյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը(անասնապահությունը), տրանսպորտը:

4. Առանձնացնել և դուրս գրել Կանադայի վերաբերյալ հետաքրքիր փաստեր։

• Կանադան ունի ամենաերկար ջրափը ՝202.080 կիլոմետր:
• Կանադան նավթի իր պաշարներով երրորդն է աշխարհում:
• Կանադան վայրի արջերի «տունն է». 25.000 բևեռային արջերից 15.000-ը բնակվում են Կանադայի հյուսիսում:
• Կանադայի բնակչության առնվազն 10%-ը բուսակերներ են:

5. Ուրվագծային քարտեզի վրա առանձնացնել Կանադայի գլխավոր շրջանները և ափերը ողողող օվկիանոսերը, ծովերը, նեղուցները և լճերը։

1. Քարտեզի վրա նշել Հարավարևելյան Ասիայի երկրները ու դրանց ափերը ողողող ջրային ավազանները: 

2. Որոնք են Հարավարևելյան Ասիայի երկրների զարգացման նախադրյալները:

Հարավարևելյան Ասիայի երկների զարգացման նախադրյալներն են ՝ բնական ռեսուրսները, բուսական և կենդանական աշխարհը, ռեկրեացիոն մեծ ռեսուրսները։

3. Ինչ դեր ունի Հարավարևելյան Ասիան համաշխարհային տնտեսության մեջ: 

Հարավարևելյան Ասիայում վառելիքային ռեսուրսներից առանձնապես շատ կան նավթ և բնական գազ։ Դրանց առավել մեծ պաշարներ կան Ինդոնեզիայում, Մալազիայում և Բրունեյում։ Հարավարևելյան Ասիան ունի ռեկրեացիոն մեծ ռեսուրսներ, այդ թվում ՝ տարաշխարիկ լողափեր։ Բնական ռեսուրսներից բացի ՝ Հարավարևելյան Ասիայուն կան նաև մարդածին ռեսուրսներ, ինչպես օրինակ ՝ վանքերի, պալատների, ջրամբարների ու ջրանցքների Անգկոր աշխարհահռչակ համալիրը Կամբոջայում։ Հարավարևելյան Ասիան նաև բրնձի մշակույթային խոշոր շրջան է։ Ֆիլիպիններում մշակում են բրձնի նոր, բարձր բերքատու տեսակներ։ Բրձնի համախառն բերքով Ինդոնեզիան 3-րդ, Վիետնամը ` 5-րդ, Թայլանդը ՝ 6-րդ երկրներն են։ Հարավարևելյան Ասիայի երկրների արդյունաբերությունն ունի զարգացող երկրներին բնորոշ գծերը ՝ հանքային հումքի և վառելիքի հանույթի գերակշռությունը։ Նավթի հանույթով ու արտահանությամբ առանձնանում են Ինդոնեզիան, Մալայզիան, Վիետնամն ու Բրունեյը։

4. Փորձել համեմատել Հարավային և Հարավարևելյան Ասիայի տարածաշրջանների աշխարհագրական դիրքը, բնական պայմաններն ու բնական ռեսուրսները։

Հարավային Ասիայի տարածաշրջանների աշխարհագրական դիրքը

Հարավային Ասիայի ակնառու ֆիզիկաաշխարհագրական հատկանիշներով առանձնացված է մյուս տարածաշրջաններից։ Հյուսիսային կողմից այս տարածաշրջանը բարձր լեռներով սահմանազատված է Կենտրոնական և Արևելյան Ասիայից, արևելյան կողմից՝ խիտ անտառներով ՝ Հարավարևելյան Ասիայից, արևմտյան կողմից ՝ բարձրավանդակներով ու անապատներով՝ Հարավարևմտյան Ասիայից։ Հարավային Ասիա հասարակական-աշխարհագրական տարածաշրջանում ներառված երկրների ընդհանուր տարածքը 4,5 մլն կմ² է ՝ աշխարհի ցամաքի 3% փոքր-ինչ ավելի։

Հարավարևելյան Ասիայի տարածաշրջանների աշխարհագրական դիրքը

Քարտեզին նայելով ՝ Ասիայի արևելքում կարելի է պարզորոշ նկատել <<դուրս ցցված>> մի մաս, որը տարածված է Հարավային ասիայից արևելք և Արևելյան Ասիայի հարավ։ Աշխարհագրական այդպիսի դիրքի պատճառով էլ այդ տարածաշրջանն արժանացել է Հարավարևելյան Ասիա անվանմանը։ Հարավարևելյան Ասիան իր տարածքի մեծությամբ (4,5 մլն կմ²) հավասար է Հարվային Ասիային, բայց բնակչության թվով զգալիորեն (2,7 անգամ) զիջում է Արևելյան Ասիային։

Հարավային Ասիայի բնական պայմաններն ու բնական ռեսուրսները

Հարավային Ասիան բնական հսկայական տարբերությունների, նույնիսկ հակադրությունների տարածաշրջան է, որում առանձնանում է ֆիզաաշխարհագրական երեք գոտի․ հյուսիսային ՝ լեռնային, հարավային ՝ թերակղզային, և միջին ՝ գետահովտային դաշտավայրային։ Տարածաշրջանի արևմտյան մասում ՝ Թար անապատում և շրջակայքում, տեղումների տարեկան քանակը բավարար չէ հողագործության համար, ուստիև կազմակերպված է ոռոգման մեծ ցանց։ Բանգլադեշում և հարակից Բենգալիայում, ընդհակառակը ՝ տեղումների քանակը չափազանց մեծ է, որի հետևանքով մշտապես լինում են ջրհեղեղներ, որոնք ծածկում եմ գյուղատնտեսական դաշտերը և գյուղերը, յուրաքանչյուր տարի տանելով հազարավոր մարդու կյանք։ Հարվային Ասիայի ընդերքի հարստություններից առանձնանում են քարածուխը, երկաթի և մանգանի, քրոմի, տիտանի հանքաքարերը։

Հարավարևելյան Ասիայի բնական պայմաններն ու բնական ռեսուրսները

Հարավարևելյան Ասիայում վառելիքային ռեսուրսներից առանձնապես շատ կան նավթ և բնական գազ։ Դրանց առավել մեծ պաշարներ կան Ինդոնեզիայում, Մալազիայում և Բրունեյում։ Տարածաշրջանում կան մետաղային հանքային ռեսուրսների, հատկապես պղնձի, ոսկու, անագի պաշարները։ Անագի հանքանյութի առանձնապես մեծ պաշարները տարածված են Թաիլանդի տարածքում, Մալակա թերակղում և մի շարք կղզիներում, որոնք ստացել են <<անագի գոտի>> անվանումը։ Հարավարևելյան Ասիայի կլիման բարենպաստ է հողագործության կազմակերպման համար։ Ջերմաստիճանն ամենուրեք և ամբողջ տարվա ընթացքում բարձր է 20C-ից, ինչն ընձեռնում է հողը շուրջ տարին մշակելու և մի քանի բերք ստանալու հնարավորություն։ Հարվարևելյան Ասիայի բնական ամենաթանկարժեք ռեսուրսը հողերն են ՝ գյուղատնտեսության զարգացման հիմքը։ Հողերն առանձնապես շատ և բերրի են լեռներին հարող հարթավայրերում, որտեղ հազարամյակների ընթացքում կուտակվում է թեք լեռնալանջերի հողերի հումուսը։

Հարավային Ասիայի և Հարավարևելյան Ասիայի ընդհանուր տարածքը հավասար է (4,5 մլն կմ²): Հարավային Ասիայի արևմտյան մասում ՝ Թար անապատում և շրջակայքում, տեղումների տարեկան քանակը բավարար չէ հողագործության համար, ուստիև կազմակերպված է ոռոգման մեծ ցանց։ Իսկ Հարավարևելյան Ասիայում կլիման բարենպաստ է հողագործության կազմակերպման համար։ Եվ ջերմաստիճանն ամենուրեք և ամբողջ տարվա ընթացքում բարձր է 20C-ից, ինչն ընձեռնում է հողը շուրջ տարին մշակելու և մի քանի բերք ստանալու հնարավորություն։ Այսինքն Հարավարևելյան Ասիայում հողագործության պայմանները ավելի լավն են, քան Հարավային Ասիայում։ Հարվային Ասիայում ընդերքի հարստություններից առանձնանում են քարածուխը, երկաթի և մանգանի, քրոմի, տիտանի պաշարները, իսկ Հարավարևելյան Ասիայում պղնձի, ոսկու, անագի պաշարները։

1. Ի՞նչ առանձնահատկություններ ունի Հարավային Ասիա տարածաշրջանը:

Հարավային Ասիայի ակնառու ֆիզիկաաշխարհագրական հատկանիշներով առանձնացված է մյուս տարածաշրջաններից։ Հյուսիսային կողմից այս տարածաշրջանը բարձր լեռներով սահմանազատված է Կենտրոնական և Արևելյան Ասիայից, արևելյան կողմից՝ խիտ անտառներով ՝ Հարավարևելյան Ասիայից, արևմտյան կողմից ՝ բարձրավանդակներով ու անապատներով՝ Հարավարևմտյան Ասիայից։

2. Ի՞նչ դեր ունի Հարավային Ասիան համաշխարհային տնտեսությունում:

Հարավային Ասիյան աշխարհի հնագույն քաղաքակրթության օջախներից է։ Ինդոս գետի հովտում ՝ ներկայիս Պակիստանի տարածքում ձևավորված քաղաքակրթությունն իր ազդեցությունը տարածել է Հնստան թերակղզու վրա։ Ինդոսի հովիտը հին սանսկրիտ լեզվով անվանվել է Սինդհու, որը թեթև փոփոխությունից հետո դարձել է Հինդու, Հինդ։ Մոտավորապես 3500 տարի առաջ Սինդհու ներթափանցած արիացիներից փոխառվեց և ավելի զարգացվեց նրանց հավատքը, որն անվանվեց հնդուականություն։ Փոխառվեց նաև սոցիալական շերտավորման պրակտիկան ՝ կաստայական համակարգը, որի համաձայն ՝ հասարակությունը բաժանվում է խավերի։ Ամենաբարձր խավը ՝ կաստան կազմում էին բրահմանները։ Առանձնացվում էին նաև ՝ զիվորականների, առևտրականների, արհեստավորների և այլ բազմաթիվ կաստաներ։ Հարավային Ասիայի պատմական դերը կապված է նաև բուդդայականության ծագման հետ։ Ք․ ա․ VI(6) դարում Հյուսիսային Հնդկաստանի թագաժառանգ Սիդհարթա Գաութաման, ով հայտնի դարձավ Բուդդա անվամբ, ստեղծեց իր կրոնական ուսմունքը ՝ բուդդայականությունը, ներկայումս գոյատևող համաշխարհային կրոններից մեկն է։ Հարավային Ասիայի պատմական մյուս դերն էլ տարածաշրջանի ազդեցությունն է աշխարհի բնակչության լեզուների տարածման վրա։ Պատմական երկարատև շփումների շնորհիվ հինդի լեզվի ազդեցությունը տարածվել է եվրոպական ժամանակակից լեզուների վրա, որոնք բոլորը միասին կազմում են հնդեվրոպական լեզվաընտանիքը։ Իսկ Հնդստան թերակղզու միջին և հարավային մասերի լեզուները զարգացել են հյուսիսից մեկուսացված և կազմում են դրավիդյան լեզվաընտանիքը։

3. Որո՞նք են Հարավային Ասիայի երկրների տնտեսության մասնագիտացված ճյուղերը:

Հարավային Ասիայի երկրների տնտեսության մասնագիտացված ճյուղն է ՝ բուսաբուծությունը։

4. Քարտեզի վրա նշել Հարավային Ասիայի երկրները և այդ երկրների ափերը ողողող ջրային ավազանները:

1. Քարտեզի վրա նշել Հնդկաստանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2. Բնութագրեք Հնդկաստանի աշխարհագրական դիրքը:

Տարածքի մեծությամբ Հնդկաստանը Հարավային Ասիայի խոշորագույն, իսկ ամբողջ աշխարհի ՝ 7-րդ երկիրն է։ Տարածքի ուրվագիծը հիշեցնում է հսկա եռանկյունի, որի առավելագույն ձգվածությունը հյուսիսից հարավ և արևելքից արևմուտք ուղղություններով շուրջ 3 հզր կմ է։ Հնդստան թերակղզին խորացած է Հնդկական օվկիանոսի մեջ ՝ Արաբական ծովի և Բենգալյան ծոցի միջև, ինչի հետևանքով էլ ՝ երկրի ափերով են անցնում Հնդկական օվկիանոսի բանուկ ուղիները։ Հնդկաստանի տարածքային մաս են Հնդկական օվկիանոսի մի շարք կղզիները։

3. Ի՞նչ դեր ունի Հնդկաստանը հվ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում։

Հնդկաստանն հնագյուն և ինքնատիպ քաղաքակրթություն ունեցող երկիր է, որի հետ առևտրական կապ հաստատելու ձգտմամբ էլ եվրոպացիները ձեռնարկեցին ծովային ուղիների որոնումը և կատարեցին աշխարհագրական մեծ հայտնագործություններ։ Հայտնաբերված մի շարք հանքատեսակների պաշարներով Հնդկաստանն աշխարհի առաջատարներից է։ Դրանցից են քրոմիտը, տիտանը, պղինձը, երկաթի հանքաքարը, մանգանը, բոքսիտը։

4. Որո՞նք են Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալները:

Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալներն են ՝ էլեկտրաէներգիան, մետաղաձուլությունը, մեքենաշինությունը, հողագործություն։

5. Որո՞նք են Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերն են ՝ անասնապահությունը, տրանսպորտը, քիմիական և թեթև ադրյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը։

1. Քարտեզի վրա նշել Հնդկաստանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2. Բնութագրեք Հնդկաստանի աշխարհագրական դիրքը:

Տարածքի մեծությամբ Հնդկաստանը Հարավային Ասիայի խոշորագույն, իսկ ամբողջ աշխարհի ՝ 7-րդ երկիրն է։ Տարածքի ուրվագիծը հիշեցնում է հսկա եռանկյունի, որի առավելագույն ձգվածությունը հյուսիսից հարավ և արևելքից արևմուտք ուղղություններով շուրջ 3 հզր կմ է։ Հնդստան թերակղզին խորացած է Հնդկական օվկիանոսի մեջ ՝ Արաբական ծովի և Բենգալյան ծոցի միջև, ինչի հետևանքով էլ ՝ երկրի ափերով են անցնում Հնդկական օվկիանոսի բանուկ ուղիները։ Հնդկաստանի տարածքային մաս են Հնդկական օվկիանոսի մի շարք կղզիները։

3. Ի՞նչ դեր ունի Հնդկաստանը հվ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում։

Հնդկաստանն հնագյուն և ինքնատիպ քաղաքակրթություն ունեցող երկիր է, որի հետ առևտրական կապ հաստատելու ձգտմամբ էլ եվրոպացիները ձեռնարկեցին ծովային ուղիների որոնումը և կատարեցին աշխարհագրական մեծ հայտնագործություններ։ Հայտնաբերված մի շարք հանքատեսակների պաշարներով Հնդկաստանն աշխարհի առաջատարներից է։ Դրանցից են քրոմիտը, տիտանը, պղինձը, երկաթի հանքաքարը, մանգանը, բոքսիտը։

4. Որո՞նք են Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալները:

Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալներն են ՝ էլեկտրաէներգիան, մետաղաձուլությունը, մեքենաշինությունը, հողագործություն։

5. Որո՞նք են Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերն են ՝ անասնապահությունը, տրանսպորտը, քիմիական և թեթև ադրյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը։

1. Քարտեզի վրա նշել Հնդկաստանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2. Բնութագրեք Հնդկաստանի աշխարհագրական դիրքը:

Տարածքի մեծությամբ Հնդկաստանը Հարավային Ասիայի խոշորագույն, իսկ ամբողջ աշխարհի ՝ 7-րդ երկիրն է։ Տարածքի ուրվագիծը հիշեցնում է հսկա եռանկյունի, որի առավելագույն ձգվածությունը հյուսիսից հարավ և արևելքից արևմուտք ուղղություններով շուրջ 3 հզր կմ է։ Հնդստան թերակղզին խորացած է Հնդկական օվկիանոսի մեջ ՝ Արաբական ծովի և Բենգալյան ծոցի միջև, ինչի հետևանքով էլ ՝ երկրի ափերով են անցնում Հնդկական օվկիանոսի բանուկ ուղիները։ Հնդկաստանի տարածքային մաս են Հնդկական օվկիանոսի մի շարք կղզիները։

3. Ի՞նչ դեր ունի Հնդկաստանը հվ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում։

Հնդկաստանն հնագյուն և ինքնատիպ քաղաքակրթություն ունեցող երկիր է, որի հետ առևտրական կապ հաստատելու ձգտմամբ էլ եվրոպացիները ձեռնարկեցին ծովային ուղիների որոնումը և կատարեցին աշխարհագրական մեծ հայտնագործություններ։ Հայտնաբերված մի շարք հանքատեսակների պաշարներով Հնդկաստանն աշխարհի առաջատարներից է։ Դրանցից են քրոմիտը, տիտանը, պղինձը, երկաթի հանքաքարը, մանգանը, բոքսիտը։

4. Որո՞նք են Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալները:

Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալներն են ՝ էլեկտրաէներգիան, մետաղաձուլությունը, մեքենաշինությունը, հողագործություն։

5. Որո՞նք են Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերն են ՝ անասնապահությունը, տրանսպորտը, քիմիական և թեթև ադրյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը։

1. Քարտեզի վրա նշել Հնդկաստանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2. Բնութագրեք Հնդկաստանի աշխարհագրական դիրքը:

Տարածքի մեծությամբ Հնդկաստանը Հարավային Ասիայի խոշորագույն, իսկ ամբողջ աշխարհի ՝ 7-րդ երկիրն է։ Տարածքի ուրվագիծը հիշեցնում է հսկա եռանկյունի, որի առավելագույն ձգվածությունը հյուսիսից հարավ և արևելքից արևմուտք ուղղություններով շուրջ 3 հզր կմ է։ Հնդստան թերակղզին խորացած է Հնդկական օվկիանոսի մեջ ՝ Արաբական ծովի և Բենգալյան ծոցի միջև, ինչի հետևանքով էլ ՝ երկրի ափերով են անցնում Հնդկական օվկիանոսի բանուկ ուղիները։ Հնդկաստանի տարածքային մաս են Հնդկական օվկիանոսի մի շարք կղզիները։

3. Ի՞նչ դեր ունի Հնդկաստանը հվ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում։

Հնդկաստանն հնագյուն և ինքնատիպ քաղաքակրթություն ունեցող երկիր է, որի հետ առևտրական կապ հաստատելու ձգտմամբ էլ եվրոպացիները ձեռնարկեցին ծովային ուղիների որոնումը և կատարեցին աշխարհագրական մեծ հայտնագործություններ։ Հայտնաբերված մի շարք հանքատեսակների պաշարներով Հնդկաստանն աշխարհի առաջատարներից է։ Դրանցից են քրոմիտը, տիտանը, պղինձը, երկաթի հանքաքարը, մանգանը, բոքսիտը։

4. Որո՞նք են Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալները:

Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալներն են ՝ էլեկտրաէներգիան, մետաղաձուլությունը, մեքենաշինությունը, հողագործություն։

5. Որո՞նք են Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերն են ՝ անասնապահությունը, տրանսպորտը, քիմիական և թեթև ադրյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը։

1. Քարտեզի վրա նշել Հնդկաստանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2. Բնութագրեք Հնդկաստանի աշխարհագրական դիրքը:

Տարածքի մեծությամբ Հնդկաստանը Հարավային Ասիայի խոշորագույն, իսկ ամբողջ աշխարհի ՝ 7-րդ երկիրն է։ Տարածքի ուրվագիծը հիշեցնում է հսկա եռանկյունի, որի առավելագույն ձգվածությունը հյուսիսից հարավ և արևելքից արևմուտք ուղղություններով շուրջ 3 հզր կմ է։ Հնդստան թերակղզին խորացած է Հնդկական օվկիանոսի մեջ ՝ Արաբական ծովի և Բենգալյան ծոցի միջև, ինչի հետևանքով էլ ՝ երկրի ափերով են անցնում Հնդկական օվկիանոսի բանուկ ուղիները։ Հնդկաստանի տարածքային մաս են Հնդկական օվկիանոսի մի շարք կղզիները։

3. Ի՞նչ դեր ունի Հնդկաստանը հվ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում։

Հնդկաստանն հնագյուն և ինքնատիպ քաղաքակրթություն ունեցող երկիր է, որի հետ առևտրական կապ հաստատելու ձգտմամբ էլ եվրոպացիները ձեռնարկեցին ծովային ուղիների որոնումը և կատարեցին աշխարհագրական մեծ հայտնագործություններ։ Հայտնաբերված մի շարք հանքատեսակների պաշարներով Հնդկաստանն աշխարհի առաջատարներից է։ Դրանցից են քրոմիտը, տիտանը, պղինձը, երկաթի հանքաքարը, մանգանը, բոքսիտը։

4. Որո՞նք են Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալները:

Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալներն են ՝ էլեկտրաէներգիան, մետաղաձուլությունը, մեքենաշինությունը, հողագործություն։

5. Որո՞նք են Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերն են ՝ անասնապահությունը, տրանսպորտը, քիմիական և թեթև ադրյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը։

1. Քարտեզի վրա նշել Հնդկաստանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2. Բնութագրեք Հնդկաստանի աշխարհագրական դիրքը:

Տարածքի մեծությամբ Հնդկաստանը Հարավային Ասիայի խոշորագույն, իսկ ամբողջ աշխարհի ՝ 7-րդ երկիրն է։ Տարածքի ուրվագիծը հիշեցնում է հսկա եռանկյունի, որի առավելագույն ձգվածությունը հյուսիսից հարավ և արևելքից արևմուտք ուղղություններով շուրջ 3 հզր կմ է։ Հնդստան թերակղզին խորացած է Հնդկական օվկիանոսի մեջ ՝ Արաբական ծովի և Բենգալյան ծոցի միջև, ինչի հետևանքով էլ ՝ երկրի ափերով են անցնում Հնդկական օվկիանոսի բանուկ ուղիները։ Հնդկաստանի տարածքային մաս են Հնդկական օվկիանոսի մի շարք կղզիները։

3. Ի՞նչ դեր ունի Հնդկաստանը հվ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում։

Հնդկաստանն հնագյուն և ինքնատիպ քաղաքակրթություն ունեցող երկիր է, որի հետ առևտրական կապ հաստատելու ձգտմամբ էլ եվրոպացիները ձեռնարկեցին ծովային ուղիների որոնումը և կատարեցին աշխարհագրական մեծ հայտնագործություններ։ Հայտնաբերված մի շարք հանքատեսակների պաշարներով Հնդկաստանն աշխարհի առաջատարներից է։ Դրանցից են քրոմիտը, տիտանը, պղինձը, երկաթի հանքաքարը, մանգանը, բոքսիտը։

4. Որո՞նք են Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալները:

Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալներն են ՝ էլեկտրաէներգիան, մետաղաձուլությունը, մեքենաշինությունը, հողագործություն։

5. Որո՞նք են Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերն են ՝ անասնապահությունը, տրանսպորտը, քիմիական և թեթև ադրյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը։

1. Քարտեզի վրա նշել Հնդկաստանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2. Բնութագրեք Հնդկաստանի աշխարհագրական դիրքը:

Տարածքի մեծությամբ Հնդկաստանը Հարավային Ասիայի խոշորագույն, իսկ ամբողջ աշխարհի ՝ 7-րդ երկիրն է։ Տարածքի ուրվագիծը հիշեցնում է հսկա եռանկյունի, որի առավելագույն ձգվածությունը հյուսիսից հարավ և արևելքից արևմուտք ուղղություններով շուրջ 3 հզր կմ է։ Հնդստան թերակղզին խորացած է Հնդկական օվկիանոսի մեջ ՝ Արաբական ծովի և Բենգալյան ծոցի միջև, ինչի հետևանքով էլ ՝ երկրի ափերով են անցնում Հնդկական օվկիանոսի բանուկ ուղիները։ Հնդկաստանի տարածքային մաս են Հնդկական օվկիանոսի մի շարք կղզիները։

3. Ի՞նչ դեր ունի Հնդկաստանը հվ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում։

Հնդկաստանն հնագյուն և ինքնատիպ քաղաքակրթություն ունեցող երկիր է, որի հետ առևտրական կապ հաստատելու ձգտմամբ էլ եվրոպացիները ձեռնարկեցին ծովային ուղիների որոնումը և կատարեցին աշխարհագրական մեծ հայտնագործություններ։ Հայտնաբերված մի շարք հանքատեսակների պաշարներով Հնդկաստանն աշխարհի առաջատարներից է։ Դրանցից են քրոմիտը, տիտանը, պղինձը, երկաթի հանքաքարը, մանգանը, բոքսիտը։

4. Որո՞նք են Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալները:

Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալներն են ՝ էլեկտրաէներգիան, մետաղաձուլությունը, մեքենաշինությունը, հողագործություն։

5. Որո՞նք են Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերն են ՝ անասնապահությունը, տրանսպորտը, քիմիական և թեթև ադրյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը։

1. Քարտեզի վրա նշել Ճապոնիայի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2. Բնութագրեք Ճապոնիայի աշխարհագրական դիրքը:

Ճապոնիան ծովային պետություն է, որի մեծ մասը գտնվում է Հոնսյու, Հոկայդո, Կյուսյու ու Սիկոկու կղզիների, մի փոքր մասն էլ ՝ Ռյուկյու, Օվկինավա և այլ կղզեխմբերի վրա։ Երկրի տարածք շուրջ 3/4 զբաղեցնում են լեռները։ Երկրի տարածքի 2/3-ը զբաղեցնում են անտառները։ Աճում են եղևնի, սոճի, նվենի, դափնի, ճապոնական նոճի։ Անտառների պահպանումը, բնական և արհեստական զբոսայգիների ստեղծումը, լանդշաֆտների բարելավումը ճապոնացիների կենցաղի անբաժանելի մասն են։ Եվ անտառները առավելապես ունեն ռեկրեացիոն նշանակություն։ Հյուսիսից հարավ գրեթե 3500կմ ձգվածության պատճառով երկրի բնակլիմայական պայմանները բազմազան են։

3. Ի՞նչ դեր ունի Ճապոնիան հվ-արմ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում:

Ճապոնիայում է գտնվում Ֆուձիյամա գործող հրաբուխը, որը ճապոնացիների համար սրբազան լեռ է։ Ճապոնիայի տարածքում կան բազմաթիվ օգտակար հանածոներ, սակայն դրանց պաշարները մեծ չեն։ Համեմատաբար մեծ են պղնձի պաշարները։ Կան նաև տիտանի, մանգանի, երկաթի, ուրանի ոչ մեծ պաշարները։ Զգալի են ծծմբի, ալյումինի, ցինկի ու կաոլինի(ճենապակու հումքի) պաշարները։ Ճապոնիան ունի նաև լավ սև և գունավոր մետաղաձուլություն։ Պողպատի ձուլությամբ աշխարհում երկրորդն է։ Մեքենաշինությունը զարգացած է, երկրի արդյունաբերության առաջատար ճյուղն է, որը ապահովում է ամբողջ արդյունաբերական արտադրանքի արժեքի և Ճապոնիայի արտահանության շուրջ 2/3-ը։ Առանձնապես զարգացած է նավաշինությունը, որով մի քանի տասնամյակ է, ինչ Ճապոնիան աշխարհում առաջինն է ՝ համաշխարհային արտադրանքի շուրջ կեսը մատակարարելով։ Ճապոնիան արտադրում է ռոբոտներ, տեսաձայնագրիչների ու տեսախցիկների համաշխարհային արտադրության մեծ մասը, համակարգիչների ավելի քան ՝ 1/10-ը, ինչպես նաև մեծ թվով հեռուստացույցներ։ Նաև զարգացած է օդային տրանսպորտը, որը կապ է հաստատում աշխարհի գրեթե բոլոր երկրների հետ։

4. Որո՞նք են Ճապոնիայի զարգացման նախադրյալները:

Ճապոնիայի զարգացման նախադրյալներն են ՝ էներգետիկական արդյունաբերությունը, մեքենաշինությունը, տրանսպորտը:

5. Որո՞նք են Ճապոնիայի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

Տնտեսության կարևոր և առաջատար ճյուղերն են արդյունաբերությունը(5,72%) և գյուղատնտեսությունը(2,1%)։

1. Քարտեզի վրա նշել Չինաստանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

Չինաստանի ափերը ողողող ջրային ավազաններն են ՝ Դեղին ծովը, Արևելաչինական ծով, Հարավչինական ծովը։

2. Բնութագրեք Չինաստանի աշխարհագրական դիրքը:

Չինաստանը շատ հեռու է եվրոպական քաղաքակրթության օջախից։ Չինասատանի մայրաքաղաք Բեյջինից նույնիսկ Ռուսաստանի մայրաքաղաք Մոսկվա երկաթուղային գնացքով կարելի է հասնել գրեթե 1 շաբաթում, իսկ Արևմտյան Եվրոպայի երկրներ ՝ էլ ավելի երկար ժամանակում։ Ցամաքով չինաստանը դժվար անցանելի լեռներով ու անապատներով անջատված է Հնդկաստանից և Կենտրոնական Ասիայի երկրներից։ Միարժամանակ Չինաստանի ծովային դիրքը ներկայումս շատ նպաստավոր է Խաղաղօվկյանոսյան տարածաշրջանի երկրների (օրինակ ՝ ԱՄՆ-ի, Ճապոնիայի, Ավստրալիայի) հետ տնտեսական համագործակցության համար։

3. Ի՞նչ դեր ունի Չինաստանը հվ-արմ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում:

Չինաստանում հայտնաբերված են ածխի խոշոր պաշարներ։ Նավթի հարուստ պաշարներ կան երկրի հյուսիսում ու հյուսիսարևելքում, երկաթի հանքաքարի ՝ հյուսիսարևելքում ու արևելքում։ Երկիրն աչքի է ընկնում Վոլֆրամի հսկայական պաշարներով, որոնք գտնվում են հարավ արևելքում։ Առկա են նաև ալյումինի, մանգանի, սնդիկի, մոլիբդենի, պղնձի, ցինկի, կապարի, ուրանի և այլ մետաղների հանքավայրեր, ինչպես նաև կերակրի աղի, ֆոսֆորիտի և ոչ մետաղային այլ հանածոների պաշարներ։ Չինաստանով են հոսում շատ գետեր, այդ թվում ՝ ջրառատությամբ աշխարհի երրորդ գետը՝ Յանցզին, ինչպես նաև Հուանհեն ու Սիցզյանը։ Չինաստանը ունի զարգացած արդյունաբերության ճյուղեր, թեթև արդյունաբերության և գյուղատնտեսության ճյուղեր, որոնք օգուտ են բերում երկրին։ Ածխի հանույթով Չինաստանը աշխարհում գրավում է առաջին տեղը։ Էլեկտրաէներգիայի արտադրությամբ և սպառմամբ Չինաստանը աշխարհում գրավում է երկրոր տեղը (ԱՄՆ-ից հետո)։ Երկաթի հանքաքարի արդյունահանմամբ, պողպատի ու թուրջի ձուլմամբ Չինաստանն աշխարհում գրավում է առաջին տեղը։ Գյուղատնտեսությունը Չինաստանի տնտեսության ավանդաբար զարգացած ճյուղն է։ Արտադրանքի ընդհանուր ծավալով Չինաստանի գյուղատնտեսությունն աշխարհում առաջինն է։ Այսինքն Չինաստանը մեծ դեր ունի ամբողջ աշխարհում և հարավարևմտյան Ասիայում։

4. Որո՞նք են Չինաստանի զարգացման նախադրյալները:

Չինաստանի զարգացման նախադրյալներն են ՝ վառելիքաէներգետիկան, մետաղաձուլությունը, մեքենաշինությունը, բուսաբուծություն, անասնապահություն։

5. Որո՞նք են Չինաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

Չինաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերն են արդյունաբերությունը(45,3) և գյուղատնտեսությունը(10,1)։

1. Ի՞նչ առանձնահատկություններ ունի Արևելյան Ասիա տարածաշրջանը:

Արևելյան Ասիան Ասիա աշխարհամասի ընդարձակ տարածաշրջանն է, որը տարածված է հյուսիսում ՝ Ռուսաստանի, Կենտրոնական, Հարավային և Հարավարևելյան Ասիայի միջև։ Տարածքը մոտ 12մլն կմ² է, որը կազմում է Ասիայի ամբողջ տարածքի ավելի քան 1/4-ը։ Արևելյան Ասիայում նաև ցունամիներ և պայթյուններ են լինում, իսկ հաճախ երկրաշարժեր են լինում։

2. Ի՞նչ դեր ունի Արևելյան Ասիան համաշխարհային տնտեսությունում:

Հանքային հանածոների հետախուզված պաշարներով Արևելյան Ասիան աշխարհի առավել հարուստ տարածաշրջաններից է։ Առանձնապես մեծ են քարածխի, նավթի, երկաթի, մանգանի, անագի, ալյումինի, կապարի, ցինկի, ուրանի պաշարները։ Այստեղ են գտնվում տարածքներով խոշոր, բնակչությամբ շատ երկրները։

3. Որո՞նք են Արևելյան Ասիայի երկրների տնտեսության մասնագիտացված ճյուղերը:

Արևելյան Ասիայի երկների տնտեսության մասնագիտացված ճյուղերն են ՝ ածխի հանույթը, սև մետաղաձուլությունը, մեքենաշինության որոշ արտադրատեսակները, տեքստիլ արդյունաբերությունը, ձկնորսությունը։

4. Քարտեզի վրա նշել Արևելյան Ասիայի երկրները և այդ երկրների ափերը ողողող ջրային ավազանները:

1. Բնութագրեք Ադրբեջանի աշխարհագրական դիրքը:

Ադրբեջանը լեռնային երկիր է։ Նրա հյուսիսում Մեծ Կովկասի լեռներն են, հարավում փոքր կովկասի։ Ծայր հարավ արևելքում ձգվում են Թալիշի լեռները։ Լեռների միջև ընկած են Կու-Արաքսյան և Լենքորանի դաշտավայրերը։ Նախիջևանի հյուսիսում Զանգեզուրի լեռներն են, որոնց ստորոտից մինչև Արաքս տարածվում է Նախիջևանի ընդարձակ հարթավայրը, որը Արարատյան դաշտի շարունակությունն է։ Լեռնային շրջաններում հաճախակի են երկրաշարժերը։ Կասպից ծովի մակարդակի բարձրացման պատճառով աստիճանաբար շրածածկ է լինում Կուր-Արաքսյան դաշտավայրի ցածրադիր հատվածը։ Ադրբեջանն ամբողջությամբ գտնվում է մերձարևադարձային գոտու հյուսիսային մասում։ Աչքի է ընկում արևոտ, չոր կլիմայով։ Դա բնորոշ է հատկապես Կուր-Արաքսյան դաշտավայրին։

2. Քարտեզի վրա նշել Ադրբեջանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

3. Ի՞նչ դեր ունի Ադրբեջանը հվ-արմ Ասիայում:

Ադրբեջանի ներկայիս տարածքը բնակեցված է եղել հին քարե դարից սկսած։ Այն վկայում են այդտեղից պեղված, որոնք էլ ապացուցում են այդ վայրերի բնիկների զարգացած մշակույթի մասին։ Ադրբեջանը ունի շատ օգտակար հանածոներ, հատկապես նավթ և գազ։ Ունի զարգացած արդյունաբերություն, որի առաջատար ճյուղը նավթի հանույթն ու վերամշակումն է։

4. Որո՞նք են Ադրբեջանի զարգացման նախադրյալները:

Ադրբեջանի զարգացման նախադրյալներն են ՝ Կասպից ծովը, օգտակար հանածոները, արդյունաբերությունը և ալյն։