Posted in MSKH, Նախագիծ, Uncategorized

Գործնական աշխատանք

Գտնել նախադասությունների մեջ բառագործածությունների սխալները:

Այդ գյուղի տանուտերն էր նամակ գրել կաթողիկոսին:
Ավանդույթին համաձայն` մեկնեցին գյուղ և մասնակցեցին ծիսակատարությանը:
Ականակիթ խավար էր, և նավից ափ իջած նավաստիները հազիվ գտան իջևանատունը:
Այդ վերաբերմունքը սաստիկ վրդովել էր իշխանին:
Բժիշկն ուշադիր քննեց հիվանդին և ախտորոշում կատարեց:
Նա շատ էր զղջալ իր գործած մեղքերի համար:
Դարավոր կաղնին չդիմացավ շառաչուն հողմին:
Փողոցով անցնում էր միջին տարիքի մի կին` գլխին հովարով գլխարկ:
Գյուղացին այգաբացից մինչև ուշ երեկո անդուլ աշխատում էր:
Ցուցմունք տալիս վկաները հուզվում էին:

Նախադասությունների մեջ գտնել խնդրառության սխալները:

Գետինը ծածկվեց ձյունով։
Նրանք ապրում էին սարի գագաթին:
Երբեք մեր աշխարհը մեզ վրա այսքան ծանր պարտականություն չէր դրել:
Մենք շնորհակալ ենք այն անշահախնդիր բժշկն, ով փրկեց մեր հարազատի կյանքը:
Նա ինձ պես աշխատասեր չի եղել:
Նա երկար ժամանակ էր, ինչ ինձ հետ էր քայլում:
Ծնողների մոտ ուսուցչուհին խրախուսեց աշակերտների արարքներին:

Փակագծերի բառերը տեղադրել կետերի փոխարեն` համապատասխան փոփոխությունների:

1.Lճի մոտ` բարձրադիր Լճակի վրա, նստած էր մի մարդ` լայնեզր գլխարկով , և անթարթ հայացքով նայում էր  կապույտ ջրերին: (Լիճ, նայել, գլխարկ, ժայռ)
2. Նա սովորություն  ուներ մտնել վերջին անգամ այգին աշնանը, ցանկապատն ամրացնելու և հնձանի դուռը փակելու , որպեսզի ձմռան գիշերներին գայլ ու գազան չպատսպարվեն ներսը: (Մտնել, ձմեռ, հնձան, աշուն)
3. Կրծքից  արձակելով զղջման հառաչանք` դողդոջուն ինքը տխուր  շարժում էր անում` կարծես ձեռքով հեռացնելով օրիորդ գեղանի կերպարանքը: (Ինքը, օրիորդ, արձակել, ձեռք)
4. Թիֆլիսում կյանքը հատկապես Վերնատան տարիներին Թումանյանն ինքը շուրջն է  համախմբում գրական ուժերին, կազմակերպում արևելահայոց գրական միջոց: (Կյանք, տարի, միջոց, ինքը)
5. Պապ թագավորը կրճատում էր արքունիքի գանձվող եկեղեցական տուրքերը, փակել անկելանոցներն ու կուսանոցները, ձգտում նվազեցնել եկեղեցու իշխանությունը, հաստատել մարդկանց մենիշխանություն: (Փակել, արքունիք, ժողովուրդ, եկեղեցի)

Լրացնել բաց թողնված տառերը և երկհնչյունները:

Վերջին ծառի կանաչելու հետ անտառի ներք-ի ծայրին կենտ հաճարենու սաղարտը մ-անում է. մութն սկսվում է այդտեղից, կամաց-կամաց բարձրանում Զար-աքարի լանջը, բարձունքին հասնում: Ու հենց լանջի կենտ բոխին մուգ կանաչ է դառնում, անլսելի ելևէջ տալով մշուշ են դառնում, ան-անում սարի գլխին, ամպի տակ կծկված վերջին ձինն էլ, թագի պես բոլորված ամպն էլ: Ան-անում են միայն մի պահ, հաջորդին բոլորած է լինում նոր ամպ և նստած նոր ձին:

Բառաշարքում առանձնացնել հոմանիշների 6 զույգ;

1.Անարդար, դաժան, անամոթ, զուսպ, չափավոր, աներկյուղ, թավ, կողմնապահ, խիտ, անպատկառ, անվեհեր, անողորմ:

Անարդար,

Դաժան,

Անամոթ, անպատկառ, անողորմ

Զուսպ, չափավոր, կողմնապահ,

Աներկյուղ, անվեհեր

Խիտ, թավ


2. Ողորմելի, բիլ, ժիր, վեհ, ճերմակ, խեղճ, մեծատուն, հարուստ, առույգ, կապույտ, վսեմ, ձյունաթույր:

Ողորմելի, խեղճ

Բիլ, կապույտ

Ժիր, առույգ

Վեհ, վսեմ

Ճերմակ, ձյունաթույր

Մեծատուն, հարուստ


3. Անկայուն,  հակիրճ, ստոր, համառոտ, գեր, տաղտկալի, երերուն, բիրտ, ձանձրալի, մարմնեղ, կոպիտ, տմարդի:

Անկայուն, Երերուն

Հակիրճ, համառոտ

Ստոր, տմարդի

Գեր, մարմնեղ

Տաղտկալի, ձանձրալի

Բիրտ, կոպիտ

:

  Գտիր սխալները տրված նախադասությունների մեջ և ուղղիր։

  1. Դասական արվեստը միշտ ունի իր հետևորդներ։
  2. Մի՛ անհանգստացիր, ես վարձահատույց կլինեմ քեզ։
  3. Տան շեմին միայնակ կանգնած էր Մարանը։
  4. Բոլորս երախտապարտ էինք նրան իր  անգնահատելի ծառայության համար։
  5. Նա իր կարիքները բավարարելու համար պատրաստ էր ամեն ինչիՆե։
  6. Ներկաների մի մասը խիստ զարմացած էր։
  7. Էրենբուրգը երկար ու հիացած նայում էր Սարյանի նկարներին։
  8. Մուշեղ բերդակալը ավելորդ համարեց կանանց զրույցներին մասնակցելը։
  9. Արածդ սխալներիդ համար պիտի ներողություն խնդրես հորիցդ։
  10. Ծեր արծվի նման բաց արեց աչքը ու իր դիմաց տեսավ դժխեմ մահը։
Posted in MSKH, Նախագիծ, Uncategorized

Ֆլեշմոբի առաջադրանքներ

.Ստորև արցախյան տեղանուններ են։ Ձախ կողմում ոչ հայկական անվանումներն են, աջ կողմում՝ հայկական անվանումները։ Համացանցի օգնությամբ (կարող ես օգտվել տեղանունների բառարաններից) փորձի՛ր բացատրել հայկական անվանումները (կարող ես ինքդ բացատրություններ հորինել)։

Ղարաբաղ-Արցախ
Քյալբաջար-Քարվաճառ
Լաչին-Բերձոր
Ֆիզուլի-Վարանդա
Ջաբրայիլ-Ջրական
Խոջալու-Իվանյան
Աղդամ-Ակն
Զանգելան-Կովսական
Կուբաթլու-Որոտան

2.Արցախյան դարձվածքներն ու դրանց բացատրությունները խառնվել են։ Գտի՛ր զույգերը։

անգուջը պեմբակ կոխել – չլսելու տալ

բշտի-բշտի անել – հրել

գործը խափ փռել – չկանխամտածված գործ ձեռնարկել

աշկավ-օնքավ անել – սերը արտահայտել

աշուղ տեռալ – չկանխատեսված գործ ձեռնարկել

դիք-դիք խոսալ – կապիտ խոսել

3. Նախադասության մեջ ձևով կամ իմաստով սխալ գործածված բառերն ուղղի՛ր:

Թռչունները կարողանում են չվել ինչպես երամներով, այնպես էլ առանձին : Դուք չափազանցրել եք վտանգը: Խոսքը գնում է այդ մասին: Հաճելի տեսք չունի: Հեռախոսը շքեղություն չէ: բանն անյ է, որ բոլորը մոռացել են ուխտի մասին:

4. Նախադասությունները հնարավոր ձևերով կետադրի՛ր այնպես, որ իմաստները տարբեր լինեն:

Հայրն ու մայրը ողջունեցին մեզ, համբուրեցին, շնորհավորեցին իրար: Հայաստանը ուր որոշել էր ,գնալ մանուկ հասակից չէր տեսել: Ծովափին կանգնած աղջիկը հայացքը հառել էր հեռու հորիզոնին:

5. Տեքստում նախադասությունները խառնվել են։ Վերականգնի՛ր դրանք։

Սուրբ Ամենափրկիչ Ղազանչեցոց եկեղեցին Արցախի խորհրդանիշներից մեկն է։ Կառուցվել է 1868-1887 թվականներին։ Մինչ եկեղեցին կառուցելը ճարտարապետները կանգնել են մի մեծ խնդրի առջև․ բանն այն էր, որ ամեն պատարագից առաջ հարկավոր էր, որ պատարագիչ քահանան մեղքերի թողություն խնդրեր մեկ այլ քահանայից և լսեր այս խոսքերը. «Թող քո ականջները լսեն, թե ինչ են բարբառում քո շուրթերը»։ Այն ասում է. «Թող իմ ականջները լսեն, թե ինչ են բարբառում իմ շուրթերը»։ Սակայն եկեղեցին ուներ միայն մեկ քահանա, այդ իսկ պատճառով ճարտարապետները որոշեցին կառուցել մի ընդհատակյա սենյակ, որտեղ տեղի կունենար հրաշքը․ քահանան թողություն է խնդրում՝ լսելով իր սեփական ձայնը։ Այս երևույթը միակն է աշխարհում և այն մինչև հիմա էլ գործում է Շուշիի Ս. Ամենափրկիչ Ղազանչեցոց եկեղեցում։ Զանգակատունը երեքհարկանի շինություն է։ Զանգակատունը գտնվում է եկեղեցուց մի քանի մետր արևմուտք։ Զանգակատան մուտքի մոտ գտնվում են փողեր բռնած հրեշտակների արձաններ, որոնցից մեկը պատկերված է Շուշի քաղաքի զինանշանի վրա։

6. Կարդա՛ ավանդությունը և փորձի՛ր շարունակել այն։

Վարազաթումբը (ադրբեջանական անվանումը՝ Լելե Թեփե) 271.1 մետր բարձրություն ունեցող բլուր է Արցախի Հանրապետության Հադրութի շրջանում՝ արցախա-ադրբեջանական սահմանի շրջակայքում։ Վարազաթումբը կապված է Հայաստանի արևելյան կողմում՝ Արցախում ու Ուտիքում իշխող Վաչագան Բարեպաշտի ավանդության հետ։

Մի օր Վաչագանը դուրս է գալիս Արաքսի հովիտ՝ վարազի որսի, և նրա արքունի որսորդները այդ թմբի վրայից դիտում են տարածքը և փող փչում՝ վարազ նկատելու դեպքում․․․

7. Գիտե՞ս, որ․․․

Տնջրին (չինարի) ԱՊՀ-ի տարածքում ամենահին և ամենաբարձր ծառն է, որը 2028 տարեկան է։ Հսկա ծառը գտնվում է Արցախի Վանանդի շրջանի Սխտորաշեն գյուղում։ Խորհրդային տարիներին այն ստացել է ԽՍՀՄ-ի ամենահին և ամենաբարձր ծառի «վկայական»։

Տնջրիի բարձրությունն ավելի քան 54 մետր է, փչակն ունի 44 քմ մակերես։ Ծառի ներսում կարող է տեղավորվել ավելի քան 100 մարդ։

Ըստ ավանդույթի՝ այդ ծառի ստվերի տակ հանգստացել են ականավոր գործիչներ Մեսրոպ Մաշտոցը, պատմահայր Մովսես Խորենացին, պատմաբան Մովսես Կաղանկատվացին, աշուղ Սայաթ-Նովան, գրող Րաֆֆին և ուրիշներ։