Ներկայացրե՛ք Վարդանանց պատերազմի ժամանակագրությունը
Վարդանաց պատերազմը տեղի է ունեցել 450-451թթ
449թ-ին Պարսկական արքունիքը դիմում է Հայ նախարարնեիրն զրադաշտակնություն ընդունելու համար։
450 թվականին Հայ զորավարները մեկնում են տիզբոն և առերես ընդունմ են զրադաշտականությունը։
450թ-ին Ղազախ քաղաքի միջակայքում Վարդան Մանիկոնյանի զորքը կործանում է պարսկական զորքը։
451թ-ի ձմռանը պարենի պաշարը վերջանում է և սպարապետը արձակում է զորքը գարնանը հավաքելու նպատակով։
Ներկայացրե՛ք գործակալությունները և նրանց գործառույթները։
Հազարապետությունը-սահմանում էր հարկերը,հսկում էր դրնաց հավաքումը, ղեկավարում պետական նշանակություն ունեցող աշխատանքները՝ օրինակ քաղաքներ ու ամրոցների կառուցումը,ճանապարհների ու ջրանցքների անցկացումը։
Սպարապետություն-սպարապետության գլուխ կանգնած էր սպարապետը։Նրա հրամանության տակ էին արքունիքի և նախարարական ինչպես հեծյալ այնպես էլ հետևկ ուժերը։Նա անմիջականորեն ենթարկվում էր թագավորին, որը երկրի զորքերի գերագույն հրամանատարն էր։
Մարդապետություն-այս գործակլությունըվերահսկում էր արքունիքի տիրույթները, պահպանում էր գանձերը և ապահովում երկրի ներքին կարգուկանոնը։
Մաղխազություն- իրականուցնում էր արքունական պահակոզորի պարտականությունը։Գործակալը՝ մաղծազը թագավորի 10 հազար մարտիկներից բաղկացած թիկնապահ գնդի հրամանատրն էր ։
Թագակապ ասպետություն- նրանց պարտակնությունը խստիվ հետևել արքունիքում գահերի հերթականությունը։
Մեծ դատավարությունը- գլխավորում էր կաթողիկոսը։Նա եկեղեցական ժողովուրդների միջոցով կանոններ և օրենքներ էր սահմանում և հետևում դրանց անշեղ կատարմանը։
Արքունիքի սենեկապետությունը- ղեկավորում էր արքունիքի գրասենյակը։
Ինչպիսի՞ քայլեր ձեռնարկեց Պապ թագավորը երկիրը հզորացնելու համար։ Արդյո՞ք դրանք արդյունավետ էին։
Պապ թագավոր-370-374
Պապը ձեռնամուխ եղավ պարսկական արշավանքների ընթացքում Մեծ Հայքի անջատված երկրամասերի միավորմանը և թագավորության տարածքային ամբողջական վերականգնմանը։
Պապը խուսափեց երկիրը վերաշինելուց նախարարներին հարկման ենթարկելով։Նա աշխատեց դա կատարել եկեղեցու տնտեսական կարողությունները թուլացնելու ճանապարհով։Բնակչությունն ազատվեց եկեղեցուն վճարող հարկերից։Դեռևս Տրդատ Մեծի օրոք եկեղեցուն տրված հողատարածքների մեծ մասը առգրավեց և բաժանվեց զինվորներին։Խիստ կրճատվեց հոգևորկաների թվը։Հոգևորականների ազգակնները,որ մինչ այդ ազատված էին զինվորականի ծառայությունից, զորակոչվեցին բանակ։Գործող բանակի զինվորների թիվը դրա շնորհիվ հասավ 90 հազարի։Պատերազմի հետևանքով երկրի բնակչությունը խիստ կրճատվել էր, իսկ ծնելիությունը՝ նվազել։Վիճակը շտկելու համար թագավորի հրամանով փակվեց դեռևս Ներսես մեծի օրոք բացված կուսանոցների ու մենաստանների զգալի մասը։Կույսերին ամուսնանալու իրավունք տրվեց։Պետական եկամուտները մեծացնելու նպատակով Պապը լուծարեց պետության և եկեղեցու միջոցներով պահվող բարեգործական շատ հաստատություններ։
Մանրամասն շարադրեք ավատատիրական Հայաստանի դասերի փոխհարաբերությունները և դրանց հետևանքները հայոց պետության և հայաստանյան հասարակության համար:․